سلام به هنرمندان و هنردوستان سایت بانو تی وی.در این پست می خواهیم در مورد هنر بافتنی صحبت کنیم که بسیار از قدیم پرطرفدار بوده .البته بافتنی دستی در گذشته ها رواج بیشتری داشته و امروزه از دستگاه های ماشینی برای بافت استفاده می شود اما باز هم طرفداران خاص خود را دارد و خانم های زیادی برای تهیه کردن لباس و حتی سرگرمی بافتنی انجام می دهند.حالا که طرفداران زیادی دارد بد نیست بیشتر و بیشتر از این هنر زیبا بدانیم پس با ما تا آخر این پست همراه باشید.

پیشینه ی بافتنی

بافندگی و بافتنی از صنایع دستی ایرای محسوب میشود که با بافتن نخ و تارو پود آن را تبدیل به پارچه می کنند .
تحقیقات و گزارشات نشان می دهد که هنر بافندگی پارچه در میان ایرانیان یک هنر بسیار قدیمی است و در ایران باستان از زمان عصر حجر هنر بافندگی بین ایرانیان رایج بود ه و با آن آشنا بودند.
گزارشاتی از کارلتون کن باستان شناس ، نشان می دهد که بافت پارچه از پشم گوسفند و بز در میان اقوام ایرانی از آغاز غارنشینی وجود داشته .

در واقع قدمت پارچه های یافت شده به 6500 سال پیش برمی گردد.
باستان شناسان تایید می کنند که عمر لنگرها و دوک هایی که در حفاری ها پیدا شده به نخستین آثار سکونت انسان در فلات ایران برمی گردد و کاملا با هم منطبق هستند.

در دورهٔ تمدن شوش   4500(سال قبل از میلاد) فن پارچه‌بافی با توجه به ظرافت پارچه، راه کمال را طی کرد؛ تیغهٔ مسینی که با سفال‌های عهد اول در شوش به‌دست آمده و اثر املاح مس بر روی پارچه‌ای که تیغه را در آن پیچیده بودند، گواه این مدعاست. قسمت‌هایی از این قطعه پارچه در موزه لوور موجود است.
حتی در دورهٔ مادها پارچه‌هایی بافته می‌شده‌است.

درخشان ترین دوره ی بافندگی

زمان ساسانیان یکی از پررونق ترین دوره ی بافندگی ایران بوده .
. مسعودی در کتاب مروج‌الذهب می‌نویسد: «نیمی از شوکت و عظمت این دوره را باید در توسعهٔ صنایع از جمله صنعت بافندگی جستجو کرد.» خوشبختانه بافته‌های این دوره به‌وفور در موزه‌ها و کلیساهای غربیان حفظ شده‌است. دکتر محمد حسن زکی در کتاب صنایع ایران بعد از اسلام دربارهٔ بافته‌های این دوره می‌گوید:  در این دوره، بافندگی ایران به اوج عظمت، ترقی و رونق خود رسید.

فرق قلاب دوزی و بافندگی

قلاب بافی هم نوعی از هنرهای بافندگی می باشد.و برای انجام قلاب بافی از نخ کاموا و میل بافتنی استفاده می کنند.

ابتدا شباهت این دو هنر را مورد بررسی قرار می دهیم:

1.هر دو هنر دست هستند و ارزش یادگیری دارند و کارایی خاص خود را دارند .
2.هر دو برای بافت از قلاب استفاده می کنند.
3.هر دو نیاز به مهارت هماهنگی دست و چشم دارند.
4.در هر دو هنر از نخ استفاده می کنند.
5. انواع مختلفی از نخ وجود دارد و همه آن ها می توانند به طور یکسان در بافندگی و قلاب دوزی استفاده شوند.

تفاوت قلاب بافی و بافندگی

1.در بافندگی از دو سوزن نقطه جوش استفاده می شود اما در قلاب دوزی از یک سوزن استفاده می کند که به شکل قلاب است.
2.در قلاب بافی حتما از قلاب استفاده می شود که جنس قلاب فولاد ، آلومینیوم ، بامبو ، پلاستیک ، پوب یا استخوان است .
3.در قلاب بافی سایز قلاب برحسب اندازه ی نخ بزرگ و کوچک می شود.
4.قلاب بافی همیشه با دست انجام می شود اما برای بافندگی از ماشین های اتوماتیک هم استفاده میشود که مثلا برای درست کردن جوراب هم مورد استفاده قرار می گیرد.
5. قلاب دوزی همیشه با دست است و هرگز توسط ماشین انجام نمی شود.

حالا بیایید با هنر بافتنی آشنا شویم

بافتنی هم یکی از هنرهای بافندگی است که از کاموا برای بافت لباس مورد نظر استفاده می کند.در این هنر از کاموا و دو میل بافتنی یا گاهی اوقات یک میل یا حتی هیچ میلی استفاده می کنند و لباس مورد نظر خود را با در هم تنیدن کاموا درست می کنند.

بافتنی ممکن است با ماشین هم انجام شود و در واقع تنیدن تار و پود در هم می باشد.
اما در اینجا می خواهیم اختصاصی در مورد هنر بافندگی صحبت کنیم که با دست انجام می شود .
البته بافتنی‌ها منحصر به لباس‌ها (پیراهن، ژاکت، پلیور، جلیقه، دستکش ، کلاه، جوراب و …) نیستند.
با هنر بافتنی می‌توان علاوه بر انواع متنوعی از پوشاک، بسیاری لوازم تزیینی با کاربردهای مختلف را نیز بافت.

مثلا  انواع رومیزی، روتختی، عروسک، دستگیره، لوازم تزیینی و بسیاری چیزهای دیگر.

اولین گام های بافتنی

بافتنی یک فعالیت بسیار آرامبخش است و کم از یک مدیتیشن ندارد .کم کم با تغییر فصل بسیاری از خانم ها تصمیم می گیرند در خانه برای خودشان یا فرزندانشان لباس و شالگردنی ببافند هم سرگرمی است هم با توجه به سلیقه و رنگ مورد علاقه شان آنچه را که می خواهند می باقند که این خود یک نکته ی مهم در انجام فعالیت های خانگی است که دست شما کاملا باز است و می توانید به راحتی سلیقه ی شخصی خود را در این کار دخیل کنید.

اگر بلد نیستید بافتنی ببافید و تا به حال حتی یک شال گردن ساده هم نبافته اید ، پیشنهاد می کنیم این قیمت را تا انتها حتما ببینید و هرچه زودتر این هنر دستی را یاد بگیرد.

وسایل مورد نیاز برای بافنتنی

• کاموا به اندازه ی کاری که می خواهید انجام دهید با رنگ دلخواهتان
• مبتدی ها باید با نخ مصنوعی با وزن متوسط شروع کنند.
• میل بافندگی دو عدد

انتخاب میل بافتنی به میزان کلفتی کاموا ربط دارد و اگر کاموای کلفتی انتخاب کنید به میل کلفت تری هم نیاز دارید .

محدوده سایز میل بافتنب از 0 تا 50 است. میل سایز 0 باریک ترین میل است. یک سر میل ها باز و یک سرشان برای اینکه دانه های بافتنی از آن در نیاید بسته است.

میل گرد یا میل های چند تایی نیز وجود دارد که برای بافت جوراب، دستکش، کلاه و ... بکار می رود . تا زمانی که به همه اصول اولیه مسلط نشده اید، بافتنی هایی که به این میل ها نیاز دارند را امتحان نکنید.

نگهدارنده دانه

زمانی که بافتنی را شروع می کنید می بینید که در برخی الگوهای خاص نیاز دارید دانه های خارج از میل را با یک گیره فلزی و سنجاق مانند نگه دارید تا در نروند و کار شکافته نشود.

رج شمار

برخی از الگوها مانند الگوی دستکش پیچیده هستند و نیاز به رج شمار دارند و می توانند کارتان را مطمئن تر کنند.
در واقع مطمین می شوید در هر لنگه چه تعداد رج باید ببافید تا هم اندازه شوند.

مبانی بافندگی با میل

قبل از شروع به بافتن باید بعضی از تکنیک های بافتنی مانند سر انداختن ، کور کردن و از زیر و رو بافتن را یاد بگیرید.

سر انداختن

برای شروع بافت شما به رج پایه دانه ها که سر انداختن نامیده می شود نیاز دارید. برای سر انداختن :
1.مرحله ی اول این است که ابتدا سر کاموا را گره بزنید و روی میل بی اندازید لبه ای که سرانداخته می شود باید محکم باشد چون اگر خیلی سفت یا خیلی شل باشد کار خراب می شود .سرانداختن شل باعث می شود کار نامرتب باشد و سرانداختن زیاد سفت می تواند باعث پارگی و کشیدگی کار شود.
اگر دست شما در بافت سفت است دو میل را کنار هم قرار دهید و پس از سر انداختن یک میل را بیرون بکشید . اگر همیشه دانه های سر انداخته شما شل می شوند از میل ظریف تر استفاده نمائید.
2.گره زده شده را سفت کنید. اکنون شما دو انتهای نخ که از گره بیرون آمده دارید. برای سر انداختن با انگشت شست، شما به حدود 2.5 سانتیمتر نخ برای هر دانه که می خواهید سر بگیرید نیاز خواهید داشت.
3.با انگشت شست و اشاره دو لای کاموا را از هم باز کنید.
4.انگشت ها را به سمت بالا ببرید.
5.میل را به بیرون انگشت شست ببرید.
6.از زیر کاموا به سمت داخل ببرید.
7. از زیر کاموا پیچیده شده دور انگشت اشاره رد کنید.
8.کاموا را با میل گرفته به سمت انگشت شست برگردید.
9.میل و کاموا را از حلقه دور انگشت شست بیرون بکشید.
10.کاموا را بکشید تا محکم شود.
11.به همین روش ادامه دهید تا تعداد دانه هایی را که نیاز دارید سر انداخته شود.

 از زیر بافتن

از زیربافتن هم اساس تمام بافت ها می باشد و حتما زمانی که کارهای حرفه ای می کنید به این نوع بافت نیاز دارید.برای اینکه از زیر ببافید پس از سر انداختن دانه ها ، میل سمت راست را داخل دانه ای که درون میل سمت چپ قرار دارد ، کنید و نخ را از زیر دانه ها به داخل می کشیم ودانه را می بافیم.

از رو بافتن

در این روش میل سمت راست را داخل دانه ای که درون میل سمت چپ قرار دارد ، کنید و نخ را روی دانه ها قرار داده و به داخل دانه می کشیم و آن را می بافیم.

کور کردن

میل خالی را در دست راستمان میگیریم و میلی که بافتنی به آن متصل است در دست چپ میگیریم .

• با میل دست راست ابتدا دو دانه ی اول را میگیریم و نخ ازاد کاموا را از پشت ان رد میکنیم بدین معنی که دو دانه ی اول را از پشت میبافیم .
• هر دو دانه را مانند بافت زیر با هم می بافیم.
• دانه ی تازه بافته شده را در میل دست راست می کنیم.
• سپس این دانه را به میل دست چپ منتقل میکنیم.
• دوباره دو دانه ی اول را با هم میگیریم و نخ ازاد کاموا را از پشت ان رد میکنیم یعنی این دو دانه را از پشت میبافیم .
• مجددا دانه ی تازه بافته شده را به میل دست چپ منتقل میکنیم .
• تا اخر به همین روش کور میکنیم .